13/01/2013 Εφημερίδα Αλήθεια

Η θεωρία της πολύ στενής σύνδεσης των δίδυμων αδελφιών επιβεβαιώνεται με τον πιο τραγικό τρόπο στην περίπτωση του Νεόφυτου Νεοφύτου από την Άσσια, όταν τον Αύγουστο του 1974 σε ηλικία 17χρόνων επέστρεψε στα κατεχόμενα, για να αναζητήσει τον αγνοούμενο δίδυμο αδελφό του Κώστα, με αποτέλεσμα να αιχμαλωτιστεί από τους Τούρκους. Ο Νεόφυτος μετά από ένα μήνα σκληρής και απάνθρωπης αιχμαλωσίας, απελευθερώθηκε, για να συνεχίσει τον αγώνα διακρίβωσης της τύχης του αδελφού του. Τελικά το 2010 εντοπίσθηκε το λείψανο του Κώστα σε πηγάδι στη Μεσαορία. Ακολούθησε η ταυτοποίηση και στις 21 Δεκεμβρίου 2012 τελέσθηκε η κηδεία του σε στενό κύκλο. «Στον αδελφό μου και στους άλλους αγνοουμένους που ταυτοποιήθηκαν η πολιτεία αποδίδει τιμές ήρωα, η πραγματικότητα, είναι πως πρόκειται για θύματα μιας λανθασμένης στρατηγικής και πολιτικής που ακολουθήθηκε στην Κύπρο από το 1960 μέχρι το 1974», τονίζει ο 55χρονος σήμερα Νεόφυτος Νεοφύτου μιλώντας στην «Αλήθεια». Ο Νεόφυτος γεννήθηκε στην Άσσια το 1957. Η τουρκική εισβολή του 1974 τον βρήκε σε ηλικία 17χρόνων, όπως και τον δίδυμο αδελφό του Κώστα, ο οποίος μέχρι πρόσφατα βρισκόταν στον κατάλογο αγνοουμένων. Συνολικά ο Νεόφυτος έχει τέσσερα αδέλφια. Πριν το 1974 η οικογένεια Νεοφύτου ζούσε μια ήσυχη και ευτυχισμένη ζωή στην Άσσια.

Ο πατέρας εργαζόταν στις βρετανικές βάσεις Δεκέλειας και παράλληλα απασχολείτο με την κτηματική περιουσία τους. Στη δεκαετία του 1970 η οικογένεια Νεοφύτου δημιούργησε τη δική της βιοτεχνία των γνωστών κεντημάτων Άσσιας.

ΟΤΑΝ ΕΣΠΑΣΕ Η ΓΡΑΜΜΗ.
Στις 14 Αυγούστου 1974, μας αφηγείται ο Νεόφυτος, δεύτερη φάση της τουρκικής εισβολής έσπασε η αμυντική γραμμή Μιας Μηλιάς με αρκετούς Ελληνοκύπριους στρατιώτες να υποχωρούν ατάκτως. Ωστόσο το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου μετέδιδε ότι οι ημέτερες δυνάμεις ανθίστανται σθεναρά. Αυτό παραπλάνησε τον άμαχο πληθυσμό της Άσσιας, ο οποίος παρέμεινε στην πλειοψηφία του στο χωριό. Οι πρώτοι που πληροφόρησαν τους Ασσιώτες ότι η γραμμή Μιας Μηλιάς έσπασε ήταν Ελληνοκύπριοι κάτοικοι της γειτονικής κοινότητας Αφάνιας που πρόλαβαν να εγκαταλείψουν το χωριό τους. Η πλειοψηφία του πληθυσμού εγκλωβίστηκε στην Άσσια, από τα προελαύνοντα άρματα μάχης και τον τουρκικό στρατό που ακολουθούσε. Για το λόγο αυτό η κοινότητα Άσσιας είχε τόσους πολλούς νεκρούς και αγνοουμένους, πληρώνοντας μεγάλο τίμημα. Παράλληλα οι λίγοι Ασσιώτες που κατάφεραν να φύγουν ειδοποίησαν στο πέρασμά τους κατοίκους άλλων χωριών, όπως της Βατυλής, της Λύσης και της Κοντέας για την προέλαση των Τούρκων. Έτσι το μήνυμα μεταφέρθηκε και στις υπόλοιπες κοινότητες της Μεσαορίας, με την πλειοψηφία του πληθυσμού τους να φεύγει πριν εγκλωβιστεί.

Ο ΔΑΙΜΟΝΙΣΜΕΝΟΣ ΘΟΡΥΒΟΣ ΤΩΝ ΑΡΜΑΤΩΝ.
Ο 17χρονος τότε Νεόφυτος στις 14 Αυγούστου 1974 στις 10:30 με 11:00 το πρωί βρισκόταν στον κύριο δρόμο του χωριού του και έβλεπε κατοίκους της Αφάνιας οι οποίοι έφευγαν. Μεταξύ αυτών ήταν και κάποιοι φίλοι του Νεόφυτου οι οποίοι τον πληροφόρησαν ότι η γραμμή έσπασε και έρχονται οι Τούρκοι. Έτσι ο Νεόφυτος ξεκίνησε για να επιστρέψει στο σπίτι του το οποίο βρισκόταν στη βόρεια άκρη του χωριού, ώστε να ενημερώσει τους δικούς του. Στο δρόμο ωστόσο άκουσε τον δαιμονισμένο θόρυβο των τουρκικών αρμάτων μάχης και επέστρεψε πίσω στο σημείο που βρισκόταν, όπου πρόλαβε τους Αφαντίτες φίλους του και με ένα αυτοκίνητό μίνι τον μετέφεραν και αυτόν μαζί τους στο Δασάκι Άχνας. Στο σπίτι της οικογένειας Νεοφύτου παρέμειναν οι γονείς, Ξενοφών και Τρυφώνα μαζί με τον δίδυμο αδελφό του Νεόφυτου, Κώστα.

Την ίδια μέρα 14 Αυγούστου 1974 τα υπόλοιπα αδέλφια του Νεόφυτου εκτός του Κώστα, έφθασαν και αυτά στο Δασάκι Άχνας με αυτοκίνητό συγγενή τους. Συγκεκριμένα πέρασαν στις ελεύθερες περιοχές, η 19χρονη Ελένη, ο 15χρονος Κυριάκος και η 13χρονη Κούλλα.

Οι Τούρκοι μπήκαν στην Άσσια γύρω στις 11:30 το πρωί.

ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΕΡΥΘΡΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ.
Ο Νεόφυτος έστελλε μηνύματα από το Δασάκι Άχνας προς τους γονείς του και τον δίδυμο αδελφό του μέσω του Ερυθρού Σταυρού, τα οποία μεταδιδόντουσαν από το ραδιόφωνο του ΡΙΚ. Ο 17χρονος Κώστας άκουε από ένα μικρό ραδιόφωνο, τα μηνύματα του αδελφού του στην Άσσια και ενημέρωσε γι' αυτό τον πατέρα του. Ο Κώστας εξέφρασε την πρόθεση στον πατέρα του, να προσπαθήσει να διαφύγει από την Άσσια και να συναντήσει τα αδέλφια του στο Δασάκι Άχνας. Ο πατέρας του Ξενοφών είχε τους ενδοιασμούς του για τους κινδύνους που εγκυμονούσε μια τέτοια ενέργεια. Ωστόσο συναίνεσε όταν διαπίστωσε ότι ο γιος του δεν μπορούσε να προστατευθεί σε σπίτια γειτόνων τους, οι οποίοι είχαν αμερικανική υπηκοότητα, υψώνοντας μάλιστα και τη σημαία των ΗΠΑ.

ΠΟΡΕΙΑ ΘΑΝΑΤΟΥ.
Έτσι το βράδυ της 21ης προς την 22α Αυγούστου ο 17χρονος Κώστας πήρε πεζός τον δρόμο της διαφυγής, μετά από καθοδήγηση που είχε από τον πατέρα του όσον αφορά το δρομολόγιο που θα ακολουθούσε. Ωστόσο δεν έφθασε ποτέ στον προορισμό του με το όνομα του να τοποθετείται στον κατάλογο αγνοουμένων. Εκ των υστέρων μετά την πρόσφατη ταυτοποίηση των λειψάνων διαφάνηκε ότι ο Κώστας βρήκε τον θάνατο από πυροβολισμούς των Τούρκων και στη συνέχεια ρίφθηκε σε πηγάδι μεταξύ των χωριών Βατυλής, Σίντας και Στρογγυλού.

Στο Δασάκι Άχνας στις 22-23 Αυγούστου 1974 είχε έρθει ένας θείος του Νεόφυτου ο οποίος κατάφερε να διαφύγει από την Άσσια, και ρώτησε για τον Κώστα αν είχε έρθει. Παράλληλα τους ενημέρωσε ότι το προηγούμενο βράδυ ο Κώστας είχε επιχειρήσει να ξεφύγει από τους Τούρκους.

Η ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΧΑΜΕΝΟΥ ΑΔΕΛΦΟΥ.
Την επόμενη μέρα 24 Αυγούστου 1974 όταν άκουσε για την εξαφάνιση του αδελφού του, ο Νεόφυτος μαζί με τρεις άλλους συνομηλίκους του ξεκίνησαν στη διάρκεια της ημέρας από το Δασάκι Άχνας για να πάνε πεζοί στην Άσσια, χωρίς να αναφέρουν σε κανένα τίποτε. Στόχος του Νεόφυτου να εντοπίσουν τον δίδυμο αδελφό του με τον οποίο ήταν στενά συνδεδεμένος. Η διαδρομή ήταν Άχνα, Μακράσυκα, Κοντέα, Λύση, Βατυλή και Άσσια. Ωστόσο όταν έφθασαν στη Λύση, η οποία εκκενώθηκε από τους κατοίκους της, αλλά δεν είχε καταλειφθεί ακόμη από τους Τούρκους, Ελληνοκύπριοι στρατιώτες τους απέτρεψαν να προχωρήσουν προς την Άσσια λέγοντας τους ότι υπήρχε κίνδυνος για την ζωή τους. Έτσι οι τέσσερεις νέοι επέστρεψαν πίσω στο Δασάκι Άχνας. Αυτή ήταν η πρώτη απόπειρα του Νεόφυτου, ακολούθησε και δεύτερη.

Ευχαριστίες
Θέλουμε να εκφράσουμε τις θερμές μας ευχαριστίες στο δημοσιογράφο Παναγιώτη Χατζηδημητρίου που ευγενώς μας παραχώρησε την άδεια του να αναδημοσιεύσουμε το πιο πάνω άρθρο.