Ο Μιχαήλ Χρίστου Κκάσιαλος γεννήθηκε στην Άσσια το 1885, μεγάλωσε, παντρεύτηκε, ζούσε και δημιουργούσε εκεί εμπνεόμενος από τις μυρωδιές και τα χρώματα του Μεσαρίτικου κάμπου.
Κράτησε στο νου και αποτύπωσε με το χρωστήρα της καρδιάς του εικόνες και μνήμες των νεανικών του χρόνων από τα έργα τα ειρηνικά των ανθρώπων του τόπου που τον γέννησε.
Θύμα της βαρβαρότητας του Τούρκου εισβολέα, που στις 14 Αυγούστου 1974 πάτησε την Άσσια, χτυπημένος και καταπληγωμένος έφθασε στη Λάρνακα όπου βρήκε άσυλο και φροντίδα. Τα άσπρα λιγοστά μαλλιά του, τα 90 του χρόνια δεν αποτέλεσαν ανασταλτικό παράγοντα στην συμπεριφορά των βαρβάρων και το γέρικο του σώμα αφού υπέφερε την οδύνη των τραυμάτων παραδόθηκε.
Ο Μιχαήλ Κκάσιαλος σήμερα αναπαύεται στο κοιμητήριο της Λάρνακας και από αυτό εδώ το μνημείο θα διαλαλεί προς κάθε κατεύθυνση ότι το πνεύμα και ο πολιτισμός δεν χάνονται με το θάνατο των δημιουργών, αλλά παραμένουν ζωντανές και ως παγκόσμια κληρονομιά στέλνουν μηνύματα στην ανθρωπότητα.
Εμείς, το Κοινοτικό Συμβούλιο και όλοι οι συγχωριανοί του και με τη βοήθεια φίλων και εκτιμητών του έργου του, στήσαμε αυτό το μνημείο ως έργο ευγνωμοσύνης σ' αυτόν και σύμβολο μνήμης της γενέτειράς του.
Ως Πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου Άσσιας, οφείλω εκ μέρους όλων των μελών, να εκφράσω τις απέραντες ευχαριστίες μου προς τον αρχιτέκτονα Ιάκωβο Πίττα για την μελέτη και επίβλεψη του έργου και την ομάδα των Ασσιωτών που συνέβαλλαν αφιλοκερδώς στην αποπεράτωση του έργου αυτού. Ευχαριστώ επίσης τον γλύπτη Λεωνίδα Σπανό που φιλοτέχνησε το έργο. Οι οφειλές μας δεν εξαντλούνται εδώ. Ευχαριστούμε θερμά τις Πολιτιστικές Υπηρεσίας του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, τον Δήμαρχο και το Δημοτικό Συμβούλιο Λάρνακας, την εταιρεία Αδελφών Ιακώβου καθώς και τα οργανωμένα σύνολα της Κοινότητάς μας για την αμέριστη υποστήριξη και την γενναιόδωρη συμβολή τους στην αποπεράτωση του έργου.
Το μνημείο τούτο θα είναι ο αιώνιος κήρυκας της ύπαρξης της αγαπημένης μας γενέθλιας γης. Το Κοινοτικό Συμβούλιο σε συνεργασία με όλους τους οργανωμένους φορείς της Άσσιας, θα προχωρήσει στις διαδικασίες ανέγερσης μνημείο πεσόντων και αγνοουμένων στη Λευκωσία. Σχεδιάζει επίσης την ανέγερση οικήματος της Κοινότητας μας σε χώρο που παραχώρησε ο Δήμος Λάρνακας, στη Λάρνακα.
Διαβεβαιώνουμε όλους τους Ασσιώτες και τους φίλους μας ότι θα συνεχίσουμε να καταβάλλουμε συνεχείς και άοκνες προσπάθειες για διατήρηση της μνήμης της Άσσιας και να μεταλαμπαδεύσουμε στις ψυχές των νέων μας την αγάπη για την πατρική γη, για την Άσσια, που τόσο αγάπησε και ζωγράφισε ο Μιχαήλ Κκάσιαλος.
Αποκαλυπτήρια από τον Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων κ. Γιαννάκη Λ. Ομήρου του μνημείου προς τιμή του λαϊκού ζωγράφου Μιχαήλ Κκάσιαλου στην πλατεία Δημητρίου, στη Λάρνακα
Είναι ξεχωριστή τιμή για μένα να βρίσκομαι σήμερα σε αυτή την τελετή αποκαλυπτηρίων του μνημείου του μεγάλου Κύπριου ζωγράφου Μιχαήλ Κκάσιαλου, ο οποίος τίμησε τη γενέτειρά του Άσσια, την Κύπρο και ολόκληρη την Ευρώπη.
Ο Μιχαήλ Κκάσιαλος γεννήθηκε στην Άσσια στα 1885. Νέος φτωχής οικογένειας, κατάφερε να φοιτήσει στο δημοτικό σχολείο. Τελειώνοντάς το, αρχίζει την πάλη για επιβίωση. Μαθαίνει το επάγγελμα του παπουτσή και στη συνέχεια το εξασκεί. Ωστόσο η καλλιτεχνική του φλέβα δεν τον αφήνει ήσυχο. Φτιάχνει διάφορα γλυπτά εντυπωσιασμένος από τα εκθέματα του μουσείου και τόσο πολύ τα καταφέρνει που μοιάζουν πολύ με αρχαία. Ορισμένες φορές καταφέρνει να τα πουλήσει σε τουρίστες που γύρευαν αρχαία. Κάποια μέρα, όμως, το μαθαίνει ο Διευθυντής του Αρχαιολογικού Μουσείου και τον καλεί για να του κάνει παρατήρηση. Τότε ο Κκάσιαλος τον ρώτησε: «Τι θα γινόταν αν οι τουρίστες αντί αυτών των ψεύτικων έβρισκαν αληθινά;». Ακούγοντας την ερώτηση ο Διευθυντής του μουσείου μετέτρεψε την παρατήρηση σε συγχαρητήρια.
Τα χρόνια περνούν και σε σχετικά μεγάλη ηλικία αρχίζει να ζωγραφίζει. Πρώτοι εκτιμητές και σύμβουλοι στα έργα του οι ζωγράφοι Χριστόφορος Σάββα και Αδαμάντιος Διαμαντής. Τον βοηθούν να ανοίξει την πρώτη του έκθεση, στις 6 Μαΐου 1960, στην Γκαλερί «Απόφαση». Εγκαινιάστηκε από τον Αδαμάντιο Διαμαντή.
Το 1961 κάνει ατομική έκθεση στη Δημοτική Πινακοθήκη Λεμεσού.
Το 1962 συμμετέχει σε ομαδική έκθεση Κυπρίων καλλιτεχνών στην Αθήνα και στις 13 Οκτωβρίου κάνει ατομική έκθεση στο «Λήδρα Πάλας», η οποία εγκαινιάζεται από τον τότε Υπουργό Εργασίας Τάσσο Παπαδόπουλο.
Το 1963 συμμετέχει σε πανελλήνια έκθεση. Το έργο του Κκάσιαλου προβάλλεται από το γνωστό περιοδικό τέχνης της Ελλάδας «Ζυγός». Η παρουσίαση γίνεται από την Τατιάνα Γκρίτση-Μιλλιέξ και τον Κκάσιαλο παρουσιάζει ο ζωγράφος Διαμαντής.
Στις 30 Δεκεμβρίου 1963 διοργανώνει πάλι ατομική έκθεση στο «Λήδρα Πάλας», η οποία εγκαινιάζεται από τον ζωγράφο Τηλέμαχο Κάνθο.
Στα 1965 εκθέτει ατομικά στην Ένωση Νέων Τραστ κάτω από την αιγίδα του ΕΚΑΤΕ και τα εγκαίνια τελεί ο Χρ. Παπαχρυσοστόμου
Το 1966 συνεχίζει τις ατομικές του εκθέσεις, μια στο ξενοδοχείο «Τέσσερα Φανάρια» στη Λάρνακα και το 1967 άλλη μια στο Ινστιτούτο Κοινοπολιτείας. Δίνεται πλατειά δημοσιότητα στον κυπριακό και αγγλικό Τύπο.
Το 1969 αντιπροσωπεύει την Κύπρο με δέκα έργα του στην έκθεση ναΐβ ζωγράφων στη Μπρατισλάβα, παίρνοντας ένα από τα κυριότερα βραβεία που δόθηκαν με αποτέλεσμα να αναγνωρισθεί και να καθιερωθεί.
Στις 17 Δεκεμβρίου του ίδιου χρόνου εκθέτει στο ξενοδοχείο «Χίλτον» Λευκωσίας. Τα εγκαίνια τελεί ο τότε Υπουργός Παιδείας Κωνσταντίνος Σπυριδάκις.
Το 1970 συμμετέχει στην Παγκύπρια Καλλιτεχνική Έκθεση.
Ακολουθούν δύο ατομικές του εκθέσεις, μια στο Λύκειο Ελληνίδων Αμμοχώστου και μια στο Δημοτικό Μέγαρο Κερύνειας.
Το 1973 γίνεται η τελευταία έκθεση πριν από την εισβολή, η οποία είναι ομαδική έκθεση καλλιτεχνών πόλεως και επαρχίας Αμμοχώστου.
Τα τελευταία χρόνια πριν την εισβολή κτίζει με δικά του χρήματα εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Σπυρίδωνα η οποία έμεινε ημιτελής λόγω της τουρκικής εισβολής. Με την κατάληψη του χωριού του από τους Τούρκους μένει εγκλωβισμένος μαζί με τη γυναίκα του Ειρήνη για μια βδομάδα στο χωριό. Οι Τούρκοι τον ξυλοκοπούν και του σπάζουν το πόδι. Μεταφέρεται στις ελεύθερες περιοχές σε ηλικία 89 χρονών και βαριά πληγωμένος πεθαίνει στις 31 Αυγούστου 1974 στη Λάρνακα. Η Άσσια χάνει ένα παιδί της που την τίμησε στον ελληνικό και ευρωπαϊκό χώρο.
Ο Μιχαήλ Κκάσιαλος βραβεύεται μετά τον θάνατό του για την προσφορά του από την Ακαδημία Αθηνών το 1974. Τον ίδιο χρόνο με φροντίδα της Μορφωτικής Υπηρεσίας στέλλονται τα έργα του στην Έκθεση « Η τέχνη των Ναΐβ» στο Μόναχο και τη Ζυρίχη. Τον Μάρτιο του 1975 έργα του εκτίθενται σε ομαδική έκθεση-δημοπρασία έργων μεγάλων καλλιτεχνών προς όφελος των Κυπρίων προσφύγων στο Παρίσι.
Ο ακούραστος χρωστήρας του αειθαλούς πρεσβύτη Μιχαήλ Κκάσιαλου για 15 περίπου χρόνια απεικόνισε σε εκατοντάδες πίνακες τη ζωή της κυπριακής υπαίθρου σε όλες τις πτυχές και τις εκδηλώσεις της, τα ήθη και τα έθιμα, τις χαρές και τις λύπες, τις καθημερινές αγροτικές και άλλες εργασίες και ενασχολήσεις, όλα σχεδόν τα γεγονότα του αγροτικού και ανθρώπινου βίου, με προεξάρχοντα τον γάμο, ακόμη και τη γέννηση.
Όλα αναπαραστάθηκαν και απαθανατίστηκαν με αρχαϊκή αυστηρότητα και αυθεντικότητα. Χάρη στους πίνακες του, που είναι πολύτιμοι για τον λαογραφικό πλούτο, διασώζονται στολές, αντιλήψεις, επαγγέλματα και τόσα άλλα στοιχεία. Ακόμη και τα ζώα, που αφθονούν στους πίνακες του, έχουν κάτι σαν μια ανθρωπομορφική έκφραση αγαθότητας. Σαν να διαφαίνεται ένας αδιόρατος δεσμός συνεργατικότητας μεταξύ των ανθρώπων και των ζώων, όπως είναι και η πραγματικότητα στη ζωή της υπαίθρου.
Ο Κκάσιαλος προεκβάλλει στους πίνακες του τις μνήμες και τις εμπειρίες του, χρωματίζει το πανόραμα του ακάματου αγώνα και της εσωτερικής αγωνίας της αιώνιας καθημερινότητας του λαού μας.
Όποιος αναζητήσει απαράβατους κανόνες της τέχνης ή κοιτάξει για προοπτικές και αναλογίες στο έργο του Κκάσιαλου, θα απογοητευθεί. Όποιος όμως αρέσκεται στη θέαση της ανόθευτης γνησιότητας και των αρχαϊκών εκφράσεων της απλοϊκότητας της λαϊκής ψυχής, θα βρει γοητεία και συγκίνηση στο έργο του Μιχαήλ Κκάσιαλου.
Πρεπόντως και καθηκόντως το Κοινοτικό Συμβούλιο Άσσιας τιμά τη μνήμη του υπέροχου ζωγράφου Μιχαήλ Κκάσιαλου.
Αγαπητοί φίλοι,
Σήμερα, 37 χρόνια μετά την προδοσία και το έγκλημα του 1974 και τον θάνατο του Μιχαήλ Κκάσιαλου, οι συνέπειες της εθνικής συμφοράς εξακολουθούν να υπάρχουν και ο τουρκικός επεκτατισμός απειλεί με αφανισμό τη φυσική και εθνική επιβίωση του κυπριακού Ελληνισμού.
Στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από τα τραγικά γεγονότα του 1974, η Τουρκία όχι μόνο παρέμεινε αδιάλλακτη αλλά με μια σειρά ενέργειες έχει κλιμακώσει την προκλητική στάση. Η ανακήρυξη του ψευδοκράτους, η ποσοτική και ποιοτική ενίσχυση των τουρκικών στρατευμάτων, η ένταση της μεταφοράς εποίκων από την Τουρκία με προφανή στόχο τη δημογραφική αλλοίωση των πληθυσμιακών δεδομένων της Κύπρου, ο σφετερισμός των ελληνοκυπριακών περιουσιών, δεν αφήνουν καμιά αμφιβολία για τους τελικούς στόχους της Τουρκίας.
Οι κατά καιρούς διάφορες προτάσεις και προσεγγίσεις των Τούρκων στο κυπριακό πρόβλημα προνοούν την αναγνώριση δύο κρατικών οντοτήτων με μια μορφή ισότιμης συγκυριαρχίας σε ολόκληρη την επικράτεια, πράγμα που ανοίγει το δρόμο για μελλοντική ολοκλήρωση της κατοχής. Σε αυτές τις αδιάλλακτες προτάσεις εξακολουθούν να επιμένουν στις απευθείας διαπραγματεύσεις τα τελευταία τρία χρόνια.
Μπροστά σε αυτή την κατάσταση η ανάγκη πρόταξης της δικής μας αποφασιστικής αντίστασης αποτελεί υπέρτατο πατριωτικό καθήκον. Και δεν είναι θέμα επιλογής ανάμεσα σε προσφερόμενες υπαλλακτικές πορείες η ανάγκη αντιμετώπισης του τουρκικού επεκτατισμού. Είναι ιστορική εθνική επιταγή και αδήριτη ανάγκη. Είναι θέμα επιβίωσης του λαού και της πατρίδας μας απέναντι σε ένα αδίστακτο κατακτητή που απειλεί το εθνικό μας μέλλον.
Η αλλαγή τακτικής στις διαπραγματεύσεις και στρατηγικής στη συνολική διαχείριση του Κυπριακού είναι πλέον μονόδρομος. Είναι επιτακτική αναγκαιότητα που συνδέεται άμεσα με τη φυσική και εθνική επιβίωση του κυπριακού Ελληνισμού.
Τριάντα επτά χρόνια μετά την τραγωδία, με νωπές τις μνήμες και ανεπούλωτα τα τραύματα, οφείλουμε να παραμείνουμε σταθεροί στην υπεράσπιση των βασικών αρχών λύσης του Κυπριακού. Αξιοποιώντας το νέο ευρωπαϊκό περιβάλλον μέσα στο οποίο είναι πλέον ενταγμένο το Κυπριακό, με ανάπτυξη πρωτοβουλιών και κινήσεων από τη δική μας πλευρά, με πλήρη και συνεχή συντονισμό με την Ελλάδα και με σφυρηλάτηση της εθνικής ομοψυχίας, μπορούμε να προσβλέπουμε βασικά στη λύτρωση από τα δεινά που επισώρευσε η προδοσία και το έγκλημα του 1974.
Η λύση δεν μπορεί να είναι αντιευρωπαϊκή. Η λύση πρέπει να είναι ευρωπαϊκή. Να σέβεται και να είναι εναρμονισμένη με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Δεν μπορεί η Κύπρος, μέλος ισότιμο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να καταστεί μέσα από τη λύση ευρωπαϊκή χώρα δεύτερης κατηγορίας. Δεν μπορεί να θεωρείται δήθεν «μαξιμαλισμός» η επιδίωξη λύσης που θα έχει τα χαρακτηριστικά και τις διασφαλίσεις που υπάρχουν σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες.
Μόνο έτσι μπορεί να ανοίξει ο δρόμος για τη σταθερότητα και την ειρήνη.
Μόνο έτσι μπορεί να αποκατασταθεί το δίκαιο και η ομαλότητα στην Κύπρο και την περιοχή.
Η Τουρκία συνεχίζει να κλιμακώνει τις προκλήσεις της τις τελευταίες εβδομάδες διατυπώνοντας απειλές εναντίον των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής της Ζώνης. Απειλεί την ειρήνη, την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου.
Η δήθεν συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και ψευδοκράτους για καθορισμό της υφαλοκρηπίδας είναι εξ υπαρχής άκυρη και θεωρείται ως ουδέποτε υπάρξασα. Αυτό προκύπτει από τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας 186 του 1964, 541 του 1983 και 550 του 1985 που καθόρισαν ως μοναδικό υποκείμενο διεθνούς δικαίου την Κυπριακή Δημοκρατία. Περαιτέρω, η λεγόμενη συμφωνία Τουρκίας - ψευδοκράτους συγκρούεται ευθέως με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της θάλασσας του 1982, την οποία πεισμόνως αρνείται να κυρώσει η Τουρκία. Πρόκειται για μια ακόμη έκνομη ενέργεια της Τουρκίας η οποία στερείται οποιασδήποτε νομικής θεμελίωσης από άποψη διεθνούς δικαίου.
Καταγγέλλουμε τις δόλιες τουρκικές συμπεριφορές όπως και τις δήθεν προσφορές διαμεσολάβησης και επιδιαιτησίας που πραγματικό στόχο έχουν τη συγκάλυψη και ενθάρρυνση της τουρκικής προκλητικότητας.
Αγαπητοί φίλοι,
Τιμούμε και υποκλινόμαστε στην τεράστια προσφορά του Μιχάλη Κκάσιαλου στον πολιτισμό μας. Συνεχίζουμε τον αγώνα για επιστροφή στη γενέτειρά του Άσσια. Για επιστροφή σε κάθε γωνιά της κατεχόμενης γης μας.
Με αισθήματα σεβασμού στην αγέραστη μνήμη του Μιχάλη Κκάσιαλου τελούμε τα αποκαλυπτήρια του μνημείου του.
Πατήστε εδώ για να δείτε τις φωτογραφίες από τις Εκδηλώσεις εις μνήμη του Μιχαήλ Χρ. Κκάσιαλου 29-30/10/2011
Πηγή:
http://www.moi.gov.cy/MOI/pio/pio.nsf/a963e188b62943e7c2257076004d0271/608eef6775a9b58ec2257939002e522b?OpenDocument
|