Μαζευτήκαμε όλοι εδώ σήμερα για να αποχαιρετήσουμε έστω και με καθυστέρηση 40 χρόνων τον πολυαγαπημένο μας Αντωνή Χριστάκη Χατζηαντώνη, 54 ετών τότε, πατέρα έξι παιδιών. Του Χριστάκη, Φραγκόπουλλου, Μαργαρίτας, Αντρέα, Δαυίδ και Γιάννου. Κάποια από αυτά ανήλικα τότε, τα υπόλοιπα σε πολύ νεαρή ηλικία. Τελευταία φορά που σε είδαν η 21η Αυγούστου 1974. Εγκλωβισμένοι και αυτοί όπως αρκετοί άλλοι από τις 14 Αυγούστου, μέρα κατάληψης του χωριού μας, της Άσσιας μας. Αιχμάλωτος μαζί με πολλούς άλλους συγχωριανούς του βάρβαρου Τούρκου εισβολέα. Η οικογένεια σου αφέθηκε ελεύθερη. Εσύ όμως όχι. Το τι επακολούθησε λίγο πολύ γνωστό πλέον σε όλους. Μια μοιραία διαδρομή θανάτου, Άσσια, γκαράζ Παυλίδη, Ορνίθι.

Τα πρώτα χρόνια, όπως όλοι που έχασαν τα ίχνη των δικών τους ανθρώπων τότε, σε ψάχναμε, ζητούσαμε να μάθουμε οτιδήποτε σχετικό, κάποιες πληροφορίες, ίσως κάποιες μαρτυρίες. Όλοι είχαμε ελπίδες, δυστυχώς αποδείχθηκαν φρούδες. Όσο περνούσαν τα χρόνια οι ελπίδες εξανεμίζονταν. Ξεκίνησαν να φτάνουν και οι πρώτες πληροφορίες για το τι ακριβώς έγινε. Όσο και αν δεν θέλαμε να το πιστέψουμε η σκληρή πραγματικότητα δεν μας άφησε κανένα περιθώριο. 40 χρόνια μετά απλά ήρθε η επιβεβαίωση.

Περισσότερο από όλους σε περίμενε να γυρίσεις η αγαπημένη σου σύζυγος, Μαρία. Η μητέρα, η γιαγιά. Έφυγε και αυτή νωρίς με το παράπονο του να μην γνωρίζεις την τύχη ενός δικό σου προσώπου, 11 χρόνια μετά. Για εμάς, τα εγγόνια σου, που δεν προλάβαμε δυστυχώς να σε γνωρίσουμε, έζησες μέσω των αφηγήσεων των γονιών μας, των παιδιών σου. Εργατικός, δουλευταράς μα πάνω από όλα καλός οικογενειάρχης. Μοναδική σου έννοια τα παιδιά σου, η σύζυγός σου, η οικογένεια σου. Ακόμη και τις δύσκολες εκείνες μέρες της αιχμαλωσίας σου στο χωριό. Η σκέψη σου συνέχεια σ'αυτούς.

Ακατάπαυστος εργάτης της γης, χωρίς αργή και σχόλη αλλά συνάμα και καλός πατέρας, σύζυγος, οικογενειάρχης. Αυστηρός όταν χρειαζόταν αλλά και πονετικός ταυτόχρονα. Δεν άφηνες ποτέ σου να στερηθούν κάτι. Δύσκολες εποχές γεμάτες όμως ωραίες αναμνήσεις για όλα σου τα παιδιά.

Δυστυχώς η μοίρα έμελλε να μην έχουμε την τύχη, εμείς τα εγγόνια σου να σε γνωρίσουμε, ούτε και τα παιδιά σου να σε χαρούν και να τα χαρείς όπως θα έπρεπε. Ζεις όμως για πάντα στις ψυχές μας μέσω των πολλών και καλών αναμνήσεων που έχουν για σένα.

Με αυτά τα λίγα λόγια θα θέλαμε να σε αποχαιρετήσουμε έστω και τώρα. Καλό σου ταξίδι πολυαγαπημένε μας πατέρα, παππού, αδελφέ και καλή αντάμωση με την γιαγιά μας. Αιωνία σου η μνήμη.

Θα ήθελα τέλος, εκ μέρους όλων να ευχαριστήσω την διερευνητική επιτροπή αγνοουμένων και να της ευχηθώ καλή συνέχεια στο δύσκολο έργο που έχει να επιτελέσει. Θερμές ευχαριστίες επίσης σε όλους όσους συνέβαλαν στην διακρίβωση της τύχης όλων αυτών των ανθρώπων που χάθηκαν τόσο άδικα το μοιραίο εκείνο καλοκαίρι και κυρίως να ευχαριστήσω τις επιτροπές αγνοουμένων. Χωρίς την δική τους συμβολή και τον δικό τους πολύχρονο και ακατάπαυστο αγώνα δεν θα μπορούσαμε να μάθουμε ποτέ τι έγιναν οι δικοί μας.

του Γιάννου Δημητρίου

Τελέστηκε στις 11 Οκτωβρίου 2014, από τον ιερό ναό Αποστόλου Ανδρέα στον Συνοικισμό Στρόβολος 3, η κηδεία του συγχωριανού μας αγνοουμένου της τουρκικής εισβολής Αντώνη Χριστάκη Χατζηαντώνη, τα οστά του οποίου ανεβρέθηκαν στον ομαδικό τάφο στην περιοχή Ορνίθι στο χωριό Αφάνεια και ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο DNA. Ο Αντώνης Χρ. Χατζηαντώνη, που ήταν 54 ετών τότε, γεωργός στο επάγγελμα και πατέρας 6 παιδιών, συγκαταλέγεται ανάμεσα στους 70 αμάχους πολίτες που συνελήφθηκαν στην Άσσια την 21 Αυγούστου 1974 δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ από Τούρκους στρατιώτες στην περιοχή Ορνίθι.

Με την κατάληψη της Άσσιας γύρω στις 1:45 - 2:00 μ.μ της 14ης  Αυγούστου 1974, ο Αντώνης Χρ. Χατζηαντώνη και η οικογένεια του εγκλωβίστηκαν στο χωριό μαζί με ένα αριθμό ανθρώπων που υπολογίζεται γύρω στους 1000 περίπου (δεν είναι γνωστός με ακρίβεια).  Την ίδια μέρα ο Αντώνης Χρ. Χατζηαντώνη και ο υιός του Ανδρέας Α. Χριστάκη συνελήφθηκαν από ένοπλους Τούρκους στρατιώτες και μεταφέρθηκαν με στρατιωτικό φορτηγό στο οποίο βρίσκονταν και πολλοί άλλοι κρατούμενοι πρώτα στην πλατεία του χωριού και ακολούθως σε σπίτι της οικογένειας Κουταλιανού στο νοτιοανατολικό άκρο του χωριού, όπου λειτούργησε ως χώρος προσωρινής κράτησης για δεκάδες άνδρες από την Άσσια και άλλα χωριά.  70 περίπου αιχμάλωτοι παρέμειναν υπό φρούρηση από ένοπλους Τούρκους στρατιώτες και Τ/Κ στο εν λόγω σπίτι για τρεις μέρες.

Την 21ην Αυγούστου 1974, Τούρκοι στρατιώτες συνέλαβαν εκ νέου τον Αντώνης Χρ. Χατζηαντώνη και την οικογένεια του και οδηγήθηκαν στον πλατεία του Ιωάννου Προδρόμου (πάνω ενορία Άσσιας).  Εκεί όλοι οι άνδρες και νέοι κρατήθηκαν στα καφενεία του χωριού, ενώ τα γυναικόπαιδα οδηγήθηκαν στην κάτω ενορία (ανατολικό μέρος) όπου κρατήθηκαν σε μεγάλες ομάδες σε σπίτια.

Αφού έδεσαν τα χέρια όλων των συλληφθέντων αμάχων πολιτών, που σύμφωνα με μαρτυρίες αριθμούσαν 107, τους μετέφεραν Τούρκοι στρατιώτες με τρία στρατιωτικά οχήματα στο χωριό Αγιά όπου τους κατέβασαν και έμειναν καθισμένοι για περίπου τρεις ώρες.  Ακολούθως τους μετέφεραν στο Γκαράζ Παυλίδη όπου έγινε διαλογή από τον εκεί Τουρκοκύπριο υπεύθυνο Αλί Ριζά.  Συνολικά 37 άτομα, όλοι κάτω των 50 ετών, διατάχθηκαν να κατέβουν από τα φορτηγά  ενώ δόθηκε διαταγή οι υπόλοιποι 70 να επιστρέψουν.  Ο Αντώνης Χρ. Χατζηαντώνη ήταν μεταξύ των 70 αμάχων που οδηγήθηκαν σε άγνωστη κατεύθυνση με την συνοδεία Τούρκων στρατιωτών.

Οι εκταφές που έγιναν στην περιοχή Ορνίθι το 2009 έφεραν στο φως το μεγαλύτερο έγκλημα πολέμου εναντίων αμάχων πολιτών που διέπραξε ο Τουρκικός στρατός το 1974.  Οι 70 άμαχοι πολίτες δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ και ρίχτηκαν σε δύο πηγάδια.  Όπως είναι γνωστό, οι ομαδικοί τάφοι είχαν παλαιότερα ανοιχθεί με τη χρήση βαρέων μηχανημάτων σε μία οργανωμένη επιχείρηση μετακίνησης και εξαφάνισης των μαρτυρικών οστών των δολοφονηθέντων, που στόχο είχε να εξαφανίσει τα αίτια θανάτου του ομαδικού αυτού εγκλήματος.  Τα ευρήματα έφεραν στο φως εφτά ολοκληρωμένα ή σχεδόν ολοκληρωμένα λείψανα και ένα μεγάλο αριθμό μικρών τεμαχίων ή θραύσματα οστών που αποδίδονται σύμφωνα με τις τελευταίες ανθρωπολογικές μελέτες και εκτιμήσεις σε 61 ανθρώπους.

Πατήστε εδώ για να δείτε τις φωτογραφίες από την κηδεία του Αντώνη Χρ. Χατζηαντώνη

Καταχωρημένα άρθρα που αφορούν τον Αντώνη Χρ. Χατζηαντώνη:

1. Κηδεία του Αγνοούμενου της Τουρκικής Εισβολής Αντώνη Χριστάκη Χατζηαντώνη (7-10-2014)

2. Μαζική Δολοφονία 70 Αμάχων (Ασσιωτών και Άλλων) στο Ορνίθι

3. Ψάχνοντας τα Χαμένα Οστά των Αγνοουμένων της Άσσιας

4. Ορνίθι - Ο τόπος του Τουρκικού εγκλήματος εναντίων των 70 αμάχων αγνοουμένων της Άσσιας

5. Οι χαμένες ψυχές της Μεσαορίας