"Ιστορικό του χωρίου Άσσια - Μαρτυρία Γεώργιου Π. Πάκκου" |
Παρουσίαση της νέας έκδοσης του Πολιτιστικού Συνδέσμου «Η Άσσια» Ο Πολιτιστικός Σύνδεσμος «Η Άσσια» με περηφάνια κυκλοφορεί τη νέα έκδοσή του με τίτλο "Ιστορικό του χωρίου Άσσια - Μαρτυρία Γεώργιου Π. Πάκκου", από τις 25 Ιανουαρίου 2013, μετά από μία επίπονη προσπάθεια τριών χρόνων. Την έκδοση προλογίζει και παρουσιάζει ο ιστορικός, καθηγητής του Πανεπιστημίου Κύπρου, Πέτρος Παπαπολυβίου, ο οποίος την κατατάσσει στην έρευνα για την τοπική ιστορία με γνώμονα «την αναζήτηση των προγονικών καταβολών λόγω των συνθηκών που επέβαλε διά πυρός και σιδήρου ο «Αττίλας» της τουρκικής εισβολής του 1974», μέσα από την οποία προβάλλεται «η άσβεστη ελπίδα και η αγωνία των Ελλήνων Κυπρίων προσφύγων για το νόστιμον ήμαρ της επιστροφής στις πατρογονικές εστίες».
Γράφει ο Πέτρος Παπαπολυβίου στον πρόλογό του: «Ο συγγραφέας του παρόντος βιβλίου Γεώργιος Π. Πάκκου, γεννήθηκε στην Άσσια τον Αύγουστο του 1908 και απεβίωσε το 1991, σε ηλικία 83 ετών, στην προσφυγιά, στη Δρομολαξιά της επαρχίας Λάρνακας. Τα χειρόγραφά του, όπου κατέγραψε σε δεκάδες σελίδες τις αναμνήσεις του από τη γενέτειρά του, δείχνουν ότι σχεδίασε με επιμέλεια και εργάστηκε για πολύ χρόνο για το βιβλίο που ετοίμαζε και δυστυχώς δεν αξιώθηκε να το δει τυπωμένο. Ο συγγραφέας δεν κατάφερε, λόγω των συνθηκών της εποχής, να τελειώσει το Δημοτικό (πήγε μέχρι την Δ΄ τάξη), όπως η πλειοψηφία των παιδιών στην Κύπρο μέχρι πριν από μερικές δεκαετίες. Διατήρησε, όμως, τη δίψα για τα γράμματα και, όπως αφηγείται, οφείλει πολλά για την αυτομόρφωσή του στο Αναγνωστήριο της Άσσιας, όπου σύχναζε σε νεαρή ηλικία και διάβαζε βιβλία, μυθιστορήματα και εφημερίδες. Η εξοικείωσή του με το διάβασμα του προκάλεσε την αγάπη για την ιστορία, στην οποία «ειδικεύτηκε» βιωματικά, ακούγοντας τους παλαιότερους κατοίκους: «Επειδή μου άρεσκαν τα ιστορικά βιβλία, πολλές φορές επήγαινα σε καφενείον που επήγαιναν γέροντες, διά να μαθαίνω ιστορίες της παλαιάς εποχής», γράφει με την απλοϊκότητα που διατρέχει όλο το κείμενό του. Πολλές δεκαετίες αργότερα, ο Γ. Πάκκος μετατρέπεται σε έναν αυθεντικό χρονικογράφο που καταγράφει από μνήμης διασώζοντας τις αφηγήσεις, τους θρύλους και τις παραδόσεις των προηγουμένων γενεών και τις μεταφέρει με τη σειρά του στους κατοπινούς ως παρακαταθήκη και κληρονομιά: «Θα διηγηθώ το ιστορικόν του χωρίου Άσσιας, όπως άκουσα ιστορίες από γέροντες του χωρίου (από παραδόσεις και αυτοί πρωτύτερα απ' αυτούς και άλλα επί της εποχής των)». Έτσι ξεκινά το βιβλίο του, με τη χρήση τύπου του ρήματος διηγούμαι και όχι γράφω, αφού η βασική του ιστορική πηγή ήταν οι αφηγήσεις των γηραιοτέρων και, προκειμένου για τον 20ό αιώνα, οι δικές του εμπειρίες και βιώματα. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχει διαβάσει ό,τι έχει γραφτεί για την Άσσια: Είναι προφανές από το κείμενο του Πάκκου ότι έχει εποπτεία της βιβλιογραφίας, καθώς μελετούσε μέχρι το τέλος της ζωής του. Όποτε, όμως, χρησιμοποιεί μια πληροφορία που είχε αποθησαυρίσει από ένα βιβλίο, την εντάσσει στη δική του αφήγηση ή αυτήν που μεταφέρει από στόμα σε στόμα. Από τις προφορικές πηγές που επικαλείται συχνά είναι ο παππούς του Παπαλεόντιος που «έλεγεν εγεννήθη το 1836 και απέθανεν το 1944, 9 Οκτωβρίου, και είχεν μεγάλον μνημονικόν». Μαρτυρίες και παραδόσεις του αφηγήθηκαν και πολλοί άλλοι γέροντες Ασσιώτες, τους οποίους εάν κατέγραφε όλους, «θα χρειαστεί πολλή κόλλα». Τηρώντας, όμως, με αυστηρότητα την ερευνητική του μεθοδολογία, που δεν την διδάχθηκε σε κάποιο πανεπιστήμιο, δηλώνει από την Εισαγωγή ότι θα αναφέρει σε κάθε περίπτωση το όνομα του συγχωριανού του για όποια «ιστορία έμαθε από αυτόν».
Το κείμενο του Γεώργιου Πάκκου χωρίζεται σε δέκα κεφάλαια. Υπάρχει ένα εισαγωγικό κεφάλαιο για την τοποθεσία της Άσσιας, τα διάφορα ονόματά της και την ερμηνεία που δίνει ο συγγραφέας σε αυτά, τρία κεφάλαια για την ιστορία του χωριού κατά την Τουρκοκρατία, που καταλαμβάνουν μεγάλο μέρος του βιβλίου, και τα σημαντικότερα γεγονότα και οι αλλαγές στα χρόνια της Αγγλοκρατίας. Η ιστορική αφήγηση καταλήγει με τη συγκλονιστική προσωπική μαρτυρία του συγγραφέα για όσα έζησε ο ίδιος τις ημέρες της τουρκικής εισβολής και της αιχμαλωσίας στην Άσσια, τον Αύγουστο του 1974. Δύο κεφάλαια αφιερώνονται στα «κτηματολογικά», την καταγραφή της έγγειας ιδιοκτησίας των κατοίκων της Άσσιας, πρώτα με την περιγραφή των κτημάτων που ανήκαν στην κοινότητα και ύστερα με το αναλυτικό «μνημόνιο», όπου ο Πάκκος καταγράφει λεπτομερώς οικίες και άλλα υποστατικά που ανήκαν σε οικογενειάρχες της Άσσιας κατά το 1974. Ένα άλλο κεφάλαιο είναι αφιερωμένο στα έθιμα του γάμου και των αρραβώνων και το βιβλίο κλείνει με τα γενεαλογικά δένδρα δυο μεγάλων οικογενειών της Άσσιας, από τις οποίες κατάγεται ο Γεώργιος Πάκκου, του Λεόντιου Οικονόμου και του Χατζημιχαήλη. Την επεξεργασία των χειρογράφων και τις απαραίτητες διορθώσεις έκαμε το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Πολιτιστικού Συνδέσμου και εκπαιδευτικός Ιωάννης Μίας, που είχε και τη γενική επιμέλεια της έκδοσης. Η έκδοση, με Καλλιτεχνική και Τυπογραφική Επιμέλεια της RGB DESIGN & Publications, είναι διαστάσεων 20x26 εκ., αριθμεί 232 σελίδες και τα κείμενα εμπλουτίζονται με αριθμό έγχρωμων και ασπρόμαυρων φωτογραφιών και σχεδίων. Διατίθεται στην τιμή των Ευρώ15 από τον Πολιτιστικό Σύνδεσμο (τηλ. 99487494) και γνωστά βιβλιοπωλεία σε όλη την Κύπρο.
Πολιτιστικός Σύνδεσμος «Η ΑΣΣΙΑ» Λευκωσία, 22 Ιανουαρίου 2013 |