του Γιάννου Δημητρίου

Τελέστηκε το Σάββατο 21 Μαρτίου 2015 από τον ιερό ναό Αγίου Ελευθερίου στα Λατσιά, η κηδεία του αγνοουμένου της τουρκικής εισβολής από τον Αύγουστο του 1974 Κυριάκο Κκίμη τα οστά του οποίου ανεβρέθηκαν στον ομαδικό τάφο στην περιοχή Ορνίθι στο χωριό Αφάνεια και ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο DNA.

Ο Κυριάκος Κκίμη, 58 ετών τότε, βοσκός στο επάγγελμα και πατέρας τριών παιδιών με την κατάληψη της Άσσιας την 14η Αυγούστου 1974 εγκλωβίστηκε μαζί με την οικογένειά του στην Άσσια.  Παρέμειναν στο σπίτι τους μέχρι την 21 Αυγούστου οπότε και τους συνέλαβαν ένοπλοι Τούρκοι στρατιώτες και Τουρκοκύπριοι από την Αφάνεια και τους οδήγησαν στην πλατεία του Ιωάννου Προδρόμου (πάνω ενορία Άσσιας).  Εκεί όλοι οι άνδρες και νέοι κρατήθηκαν στα καφενεία του χωριού, ενώ τα γυναικόπαιδα οδηγήθηκαν στην κάτω ενορία (ανατολικό μέρος) όπου κρατήθηκαν σε μεγάλες ομάδες σε σπίτια.  Αφού έδεσαν τα χέρια όλων των συλληφθέντων αμάχων πολιτών, που σύμφωνα με μαρτυρίες αριθμούσαν 107, τους μετέφεραν Τούρκοι στρατιώτες με τρία στρατιωτικά οχήματα στο χωριό Αγιά όπου τους κατέβασαν και έμειναν καθισμένοι για περίπου τρεις ώρες.  Ακολούθως τους μετέφεραν στο Γκαράζ Παυλίδη όπου έγινε διαλογή από τον εκεί Τουρκοκύπριο υπεύθυνο Αλί Ριζά.  Συνολικά 37 άτομα, όλοι κάτω των 50 ετών, διατάχθηκαν να κατέβουν από τα φορτηγά ενώ δόθηκε διαταγή οι υπόλοιποι 70 να επιστρέψουν.  Ο Κυριάκος Κκίμη ήταν μεταξύ των 70 αμάχων που οδηγήθηκαν σε άγνωστη κατεύθυνση με την συνοδεία Τούρκων στρατιωτών.

Οι εκταφές που έγιναν στην περιοχή Ορνίθι το 2009 έφεραν στο φως το μεγαλύτερο έγκλημα πολέμου εναντίων αμάχων πολιτών που διέπραξε ο Τουρκικός στρατός το 1974.  Οι 70 άμαχοι πολίτες δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ και ρίχτηκαν σε δύο πηγάδια.  Όπως είναι γνωστό, οι ομαδικοί τάφοι είχαν παλαιότερα ανοιχθεί με τη χρήση βαρέων μηχανημάτων σε μία οργανωμένη επιχείρηση μετακίνησης και εξαφάνισης των μαρτυρικών οστών των δολοφονηθέντων, που στόχο είχε να εξαφανίσει τα αίτια θανάτου του ομαδικού αυτού εγκλήματος.

ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΚΚΙΜΗ ΑΣΣΙΩΤΗ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΟΥ ΑΠΟ ΤΙΣ 21 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1974

Η δεύτερη φάση της Τουρκικής Εισβολής στην Κύπρο αναπτύσσεται τον Αύγουστο του 1974 για κατάληψη της Αμμοχώστου.  Οι Τούρκοι Εισβολείς με την στρατιά του Αττίλα προχωρούν ανενόχλητοι στη Μεσαορία.  Στις 21 Αυγούστου εισέρχονται στην Άσσια, ενώ οι κάτοικοί της ανήσυχοι για τις ραγδαίες εξελίξεις παρακολουθούν με αγωνία τις ειδήσεις από τα ραδιόφωνα αλλά μαζευόμενοι στα σπίτια τους ακούουν τις ερπύστριες των τεθωρακισμένων και τις ριπές των πολυβόλων να γαζώνουν, όποιον συναντήσουν.  Βλέπουν συγχωριανούς τους νεκρούς στους δρόμους και ακούουν μεγάφωνα να καλούν τους άνδρες στην πλατεία της εκκλησίας του Προδρόμου και τις γυναίκες σε σπίτια της Κάτω Ενορίας.

Οι τολμηροί με αυτοκίνητα ιδιωτικά, μέσα σε κάσιες φορτηγών και τρακτέρ επιχειρούν έξοδο από το χωριό προς την περιοχή των Βρετανικών Βάσεων.  Τα τεθωρακισμένα τους ανοίγουν τους δρόμους για να φύγουν.  Οι Τουρκοκύπριοι των γειτονικών χωριών εισβάλουν στα πλουσιόσπιτα της Άσσιας και μαζεύουν ότι βρουν.  Ολόκληρα φορτηγά για μέρες κουβαλούν τον πλούτο στα τουρκοχώρια.  Λεηλασία επίπλων, συσκευών, προίκας, χρυσαφικών.  Τα πρώτα βράδια δύο μικρές ομάδες ανδρών με επικεφαλής, η μια τον ιερέα Παπασωτήριο και η άλλη τον Κοινοτάρχη Γιώργο Πάκκο, ξεπερνούν τις φρουρές των Τούρκων στρατιωτικών και ως Μεσολογγίτες πραγματοποιούν σωτήριες εξόδους.

Στις 21 Αυγούστου ο Κυριάκος Κκίμης με άλλους 106 Ασσιώτες, σύμφωνα με μαρτυρίες, δέσμιοι μεταφέρονται στο γειτονικό τουρκοκυπριακό χωριό Αγιά, μετά στο γκαράζ Παυλίδη στη Λευκωσία.  Εκεί οι Τούρκοι στρατιώτες μαζεύουν τους πενηντάρηδες και πάνω, μεταξύ των οποίων και τον Κυριάκο Κκίμη για να τους επιστρέψουν στην Άσσια.  Απ' εκεί εξαφανίστηκαν και κηρύχθηκαν αγνοούμενοι.  Ήταν όλοι τους 70.  Με αρκετούς νεκρούς και τόσους αγνοούμενους όλες σχεδόν οι οικογένειες της Άσσιας ντύθηκαν στα μαύρα.  Σκληρός ο χαμός προσφιλών προσώπων, βαθύ το κλάμα των συγγενών μεγάλη η συμφορά που βρήκε το χωριό μας.

Τα αδυσώπητα, σκληρά ερωτήματα στην υποτιθέμενη πολιτισμένη ανθρωπότητα παραμένουν αναπάντητα:

- Σε τι έφταιξαν οι 70 ηλικιωμένοι αιχμάλωτοι που συνελήφθηκαν στην Άσσια για να ενταφιαστούν στους λάκκους στο Ορνίθι;
- Ποιες κατηγορίες εβάραιναν τον αθώο, φιλήσυχο Κυριάκο Κκίμη που έζησε αγνός και έντιμος μια ζωή τόσων χρόνων, βόσκοντας τα πρόβατά του για να ζήσει τη γυναίκα του Κακουλλού και τα παιδιά του Χρίστο, Λοίζο και Θέκλα;
- Με πιο δικαίωμα ο τουρκικός στρατός έθαψε ζωντανούς, και τραυματισμένους, στους λάκκους του Ορνιθιού τόσους αθώους;
- Με πιο τρόπο η διεθνής δικαιοσύνη χειρίζεται την μαρτυρία του, τουρκικής καταγωγής συγγραφέα-δημοσιογράφου Ρόνι Αλάσορ, που περιγράφει με σαφήνεια στο βιβλίο του τις εκτελέσεις του Κκίμη, του Σάββα, του Δημήτρη, του Κυριάκου Κωστρίκκη και όλων των ηλικιωμένων που τάφηκαν στους λάκκους του Ορνιθιού;

Ποιος θα απαντήσει σ' αυτά τα ερωτήματα; Ποιος θα κατηγορηθεί και θα τιμωρηθεί γι' αυτά τα εγκλήματα;

Αποχαιρετούμε σήμερα τον Κυριάκο Κκίμη με ερωτήματα που μας βασανίζουν γιατί παραμένουν αναπάντητα από τον πολιτισμένο κόσμο και ατιμώρητα ως βάναυσα εγκλήματα για πολιτισμένους.

Διατηρούνται αναπάντητα και άλλα στοιχεία σημαντικά για τους Ασσιώτες.  Παραμένουμε όμως σταθερά απαιτητικοί στο δικαίωμα της επιστροφής ελεύθεροι στο χωριό μας, στα σπίτια των γονιών μας.  Απαιτούμε το δικαίωμα.

- Να τιμωρηθούν όποιοι αφαίρεσαν τη ζωή συγχωριανών μας και όποιοι σκόρπισαν σε λάκκους ακόμη και τα οστά των αγνοουμένων μας.
- Να ξανακτίσουμε την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου
- Να εγκαταλείψουν οι Τούρκοι κατακτητές την εκκλησία του Προδρόμου που μετέτρεψαν σε τέμενος
- Να ξανανοίξουμε τα σχολεία, τα σωματεία και τα σπίτια μας.

Δεν τα ξεχνούμε, είναι δικά μας.  Αποχαιρετούμε για την αιώνια ζωή τον Κυριάκο Κκίμη που του ευχόμαστε να συναντήσει τις ψυχές της ξαδέλφης μας Κακουλλούς, του γιού του Λοίζου και από ψηλά να καμαρώνει τον Χρίστο, την Θέκλα και τα εγγόνια του.

Θεοφιλέστατε, αγαπητοί συγχωριανοί,

Η Άσσια αποχαιρετά σήμερα ακόμα ένα από τους 83 αγνοούμενους μας που κατακρεούργησε ο τουρκικός στρατός τον Αύγουστο του 1974.  Ο τουρκικός λαίλαπας που αφαίρεσε τις ζωές αθώων συγχωριανών μας και οργάνωσε ένα από τα πιο αποτρόπαια εγκλήματα στην ιστορία της ανθρωπότητας.  Ο Κυριάκος Κκίμης είναι ένα από τα αθωότερα θύματα μιας άμετρης θηριωδίας του οργανωμένου στρατού, μιας χώρας που κτυπά επίμονα την θύρα της πολιτισμένης Ευρώπης.  Να στεριώσουμε οι Ασσιώτες την απόφασή μας ότι διεκδικούμε τα δικαιώματά μας για απελευθέρωση της κοινότητάς μας και επιστροφή στις εκκλησίες και τις πατρογονικές μας εστίες.

Αιωνία σου η μνήμη Κυριάκο Κκίμη.

Νίκος Λεοντίου
Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συνδέσμου Η ΑΣΣΙΑ

21.3.2015

Αποχαιρετιστήριος λόγος κοινοτάρχη Άσσιας Γεώργιου Ιωάννου στην κηδεία του αγνοούμενου της Τουρκικής εισβολής Κυριάκου Κκίμη

Ένα ακόμα εθνομάρτυρα κηδεύει σήμερα η πολύδακρυ και πολυαίμακτη Άσσια. Επιτελώντας το ιερό καθήκον απέναντι στους ανθρώπους μας, απέναντι στα αθώα θύματα μιας πρωτόγνωρης θηριωδίας, αναπολούμε τις μέρες της ευτυχίας, τις μέρες τις ειρηνικές που ζήσαμε στην Άσσια πριν από το μαύρο το καταραμένο εκείνο καλοκαίρι του 74.

O νοικοκύρης ο Κυριάκος Κκίμης του οπίου τα λείψανα ενταφιάζουμε σήμερα.  Ο αείμνηστος Κκίμης σωστός και τίμιος οικογενειάρχης ζούσε με τα τρία παιδιά και τη γυναίκα του στο νοικοκυρόσπιτο του, απολαμβάνοντας την αγάπη και την εκτίμηση όλων των συγχωριανών του.  Περνούσε τις μέρες του μέσα στη γαλήνη του κάμπου της Άσσιας, βασιλιάς στο κοπάδι του που το οδηγούσε σύμφωνα με τις ανάγκες του, στη βοσκή, στο νερό στην ανάπαυση.  Ένας «βασιλιάς» στοργικός που αγαπούσε και αγαπιόταν από τους «υπηκόους του».

Αυτόν τον άνθρωπο το σήκωσε από την ήσυχη και ευτυχισμένη ζωή του η κατάρα του Αττίλα.  Αυτόν τον άνθρωπο εκτέλεσαν εν ψυχρώ οι βάρβαροι της Ανατολίας, απλά επειδή ήταν Έλληνας και χριστιανός.

Η Άσσια αισθανόμενη το βάρος της θυσίας των παιδιών της απευθύνεται προς διάφορες κατευθύνσεις αναζητώντας την αλήθεια για τους ανθρώπους και τα λείψανα τους και την τιμωρία των ενόχων.  Παράλληλα με τη συνεργασίας Ασσιωτών αρχιτεκτόνων και άλλων ειδικών προχωρούμε και βρισκόμαστε στον τελικό σχεδιασμό. και σύντομα ένα μνημείο αντάξιο της μεγάλης θυσίας τους και της τιμής που τους οφείλει η Άσσια, η πολυαγαπημένη γενέτειρα τους.

Αείμνηστε Κκίμη.  Η κοινότητα μας σε αποχαιρετά με την ευχή να σε έχει κατατάξει ο δημιουργός σου εν σκηναίς δικαίων και να δίνει κουράγιο και παρηγοριά στην οικογένεια σου.

Αιώνια σου η μνήμη πατέρα, παππού, και αδελφέ μας.

Αποχαιρετιστήρια Ομιλία της Κικής Σιαϊλή, εγγονής του Κυριάκου Κκίμη

Πολυαγαπημένε μου παππού,

Αυτό το δύσκολο έργο σήμερα του αποχαιρετισμού εκ μέρους των παιδιών σου και των εγγονιών σου, το έχω αναλάβει εγώ, η Κική σου όπως με φώναζες.  Είμαι η μόνη από τα εγγόνια σου, που είχα τη χαρά να σε γνωρίσω και να ζήσω μαζί σου έστω και 2 χρόνια, πριν οι Τούρκοι κατακτητές μας διώξουν από το αγαπημένο μας χωριό, την Άσσια και σε πάρουν από κοντά μας.

Αγαπημένε μου Παππού,

Βρισκόμαστε σήμερα όλοι εδώ, τα παιδιά σου, τα εγγόνια σου, φίλοι, συγγενείς και συγχωριανοί σου για να σε αποχαιρετήσουμε.  Εδώ είναι ο πατέρας μου, ο γιος σου ο Χρίστος μαζί με τη γυναίκα του Μαρία, η Θεκλού σου, η κόρη σου, μαζί με το σύζυγο της Χαμπή που δεν πρόλαβες να γνωρίσεις, ο Λοΐζης σου, δεν βρίσκεται μαζί μας, όμως εδώ είναι η γυναίκα του Νίτσα, που ούτε και αυτήν πρόλαβες να γνωρίσεις.

Είμαστε, εδώ παππού, τα 7 εγγόνια που απέκτησες, δύο από αυτά έχουν το δικό σου όνομα και τα 8 δισέγγονα σου. Εμείς παππού σε γνωρίσαμε μόνο μέσα από τα λόγια των δικών μας.  Ούτε μία δική σου φωτογραφία δεν είχαμε. Έμειναν όλα στο χωριό μας, εκείνο τον Αύγουστο του 74.

Εγώ δεν θα μιλήσω για το πόσο καλός, εργατικός, γεμάτος καλοσύνη και στοργικός πατέρας ήσουν, αλλά θα φέρω στη θύμηση μας εκείνες τις μαύρες μέρες του Αυγούστου στο χωριό μας, όπως μου τα έχουν διηγηθεί, η γιαγιά, η θεία Θεκλού και η μαμά μου, μιας και η πολύ μικρή ηλικία μου τότε, δεν μου επιτρέπει να τα θυμάμαι.

Μέσα Αυγούστου λοιπόν παππού, θυμάσαι;

Βρισκόμασταν στο χωριό, όταν αρκετοί χωριανοί μας άρχισαν να φεύγουν, εσύ όμως δεν ήθελες να φύγουμε, δεν ήθελες να αφήσουμε το σπίτι μας και όλα αυτά που με τόσο κόπο έφτιαξες και ακόμη δεν ήθελες να φύγουμε γιατί τα δύο παιδιά σου, ο πατέρας μου και ο θείος μου Λοΐζης δεν είχαν επιστρέψει.

Στο χωριό μας όμως είχαν ήδη μπει οι Τούρκοι.  Εμείς μαζί με άλλα 20 άτομα κρυβόμαστε στο σπίτι της γειτόνισσας μας.  Ο φόβος μας μεγάλος, η κατάσταση ήταν πολύ σοβαρή και φοβόμαστε ότι αν μας έβρισκαν οι Τούρκοι θα μας σκότωναν.  Εγώ όταν άκουγα τους πυροβολισμούς και τα αεροπλάνα φοβόμουνα και έκλαιγα και εσύ πάντα εκεί να με καθησυχάζεις, παρ' όλες τις δικές σου σκέψεις και ανησυχίες.

Έτσι παππού φθάσαμε στην 21η Αυγούστου 1974.  Εσύ εξακολουθούσες να είσαι ανήσυχος, στεναχωρημένος, η κατάσταση χειροτέρευε, και οι δύο σου γιοι δεν επέστρεψαν, δεν είχες καθόλου νέα τους.  Θυμάσαι, που με κρατούσες στην αγκαλιά σου πάνω στα γόνατα σου και τραγουδούσαμε το αγαπημένο μας τραγούδι;  Προσπαθούσες να με κάνεις να μη φοβάμαι αλλά και για να ξεγελάσεις τις δικές σου ανησυχίες.  Και εγώ με τη δική μου παιδική αφέλεια, να βλέπω το παντελόνι σου που είχε σχιστεί και να σου λέω να μην στεναχωριέσαι γιατί θα σου το φτιάξω.

Και τότε όλα σταμάτησαν παππού, όταν ξαφνικά Τούρκοι στρατιώτες παραβίασαν την πόρτα του σπιτιού και όρμησαν μέσα και με άγριες φωνές, προτάσσοντας τα όπλα μας οδήγησαν στο κέντρο του χωριού.

Εκεί ήταν ήδη μαζεμένοι εκατοντάδες συγχωριανοί μας, κυρίως γυναικόπαιδα και ηλικιωμένοι.  Εκεί στην πλατεία του χωριού όπου βρίσκεται και η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, έγινε ακόμα μια επιλογή αιχμαλώτων.  Μαζί με τους άντρες, οι Τούρκοι συνέλαβαν και παιδιά.  Εκεί, σ' αυτήν την πλατεία του χωριού, ήταν που σε είδαμε για τελευταία φορά.

Φαντάζομαι παππού και τις δικές σου ώρες αγωνίας, δεν ήξερες που σας έπαιρναν και τι σκόπευαν να σας κάνουν, εσύ όμως να έχεις και τη δική μας έννοια που μείναμε στο χωριό αλλά και την αγωνία τι να απέγιναν οι δυο γιοι σου.

Εμείς παππού, μείναμε άλλες τέσσερις μέρες στο χωριό, μετά μας επιβίβασαν σε λεωφορεία, μας μετέφεραν στη Λάρνακα, όπου μας παρέδωσαν στα Ηνωμένα Έθνη και εκεί ενωθήκαμε με την υπόλοιπη οικογένεια, όμως εσύ έλειπες.

Τα πρώτα χρόνια ήταν δύσκολα παππού μέναμε όλοι μαζί σε ένα μικρό διαμέρισμα στο κέντρο της Λευκωσία και πάντα περιμέναμε και πιστεύαμε ότι θα γυρίσεις. Περνούσαν Χριστούγεννα, Πάσχα, ο γάμος του θείου Λοΐζου, της θείας Θεκλούς, τα βαφτίσια των εγγονών σου, όμως εσύ δεν ήσουν εκεί μαζί μας.  Τα χρόνια περνούσαν, χωρίς κανένα νέο, καμιά ενημέρωση.

Κι έτσι φθάσαμε στο 2014 παππού, 40 χρόνια μετά, και είχαμε νέα, δυσάρεστα νέα.  Μας ειδοποίησαν ότι βρήκαν τα οστά σου σε ένα ομαδικό τάφο στο Ορνίθι. Σ' εκείνο το τάφο παππού, μαζί με τα οστά τα δικά σου και των άλλων αγνοουμένων, υπήρχε και κάτι ακόμα δικό σου, που να δηλώνει την ταυτότητα σου, χωρίς επιστημονικές εξετάσεις, αναλλοίωτο από το πέρασμα του χρόνου, ένα κομμάτι από το σχισμένο εκείνο παντελόνι που φορούσες εκείνη την τελευταία μέρα, στις 21 Αυγούστου, που εγώ ήθελα να σου ράψω  Ένα κομμάτι ύφασμα που δηλώνει ότι είσαι εσύ.  Ο Κυριάκος Κκίμης του Χριστοφή, από την Άσσια.

Ξέρεις παππού,

Διερωτήθηκα ποιος είναι στα αλήθεια ΗΡΩΑΣ;  Ήρωας, παππού είναι ένα πρόσωπο που αξίζει να θαυμάζεις και να τιμάς, για μας λοιπόν, είσαι ένας  Ήρωας, που δολοφονήθηκε άνανδρα από τους Τούρκους κατακτητές, έστω και αν στο πιστοποιητικό θανάτου σου που μας δόθηκε, γράφει αιτία ΑΓΝΩΣΤΗ.  Ήρωες παππού, είναι όλοι οι αγνοούμενοι.  Το χωριό μας παππού έχει πολλούς ΗΡΩΕΣ.

Και φθάνουμε στο σήμερα, παππού, 21 Μαρτίου του 2015, 41 χρόνια μετά, τα ερωτηματικά για το πώς και το γιατί να μένουν αναπάντητα, αλλά εσύ πλέον μπορείς να αναπαυθείς εν ειρήνη, μακριά όμως από το αγαπημένο σου χωριό, γιατί ακόμα οι Τούρκοι κατακτητές είναι εκεί.  Σήμερα, 41 χρόνια μετά, θα βρεθείς κοντά στην αγαπημένη σου σύζυγο, που σε περίμενε καρτερικά τόσα χρόνια.  Σ' αυτό το ταξίδι σου παππού θα συναντήσεις και το γιο σου το Λοΐζη, πολλούς συγχωριανούς και φίλους σου.

Καλό ταξίδι παππού, Αιωνία σου η μνήμη και θα σε θυμόμαστε πάντα.

Καταχωρημένα άρθρα που αφορούν τον Κυριάκο Κκίμη:

Κηδεία του Αγνοούμενου της Τουρκικής Εισβολής Κυριάκου Κκίμη (18-3-2015)

Μαζική Δολοφονία 70 Αμάχων (Ασσιωτών και Άλλων) στο Ορνίθι

Ψάχνοντας τα Χαμένα Οστά των Αγνοουμένων της Άσσιας

Ορνίθι - Ο τόπος του Τουρκικού εγκλήματος εναντίων των 70 αμάχων αγνοουμένων της Άσσιας

Οι χαμένες ψυχές της Μεσαορίας

Σπαραγμός και οδύνη στην κατεχόμενη Άσσια

Το έγκλημα πολέμου που διέπραξε ο τουρκικός στρατός στο Ορνίθι

Ισχυρό Ψήφισμα καταδίκης της Τουρκίας από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (12-2-2015)