Η τελευταία φορά που είδα την Άσσια

Η τελευταία φορά που είδα την Άσσια ήταν όταν συνόδευσα τον Μακάριο, ως υπουργός, πια, της πρώτης Κυβέρνησης της Ανεξάρτητης Κυπριακής Δημοκρατίας, όταν έκανε τα εγκαίνια του οικήματος των «Εθνικών Σωματείων Άσσιας», περίπου στο μέσο του χωριού, όπου προηγούμενα στεγαζόταν η Α.Τ.Ε. (ΠΕΚ) Άσσιας που την είχε ιδρύσει ο μακαρίτης ο πατέρας μου, που ήταν από τα ιδρυτικά στελέχη της Π.Ε.Κ.

Θυμούμαι το απόσπασμα της ομιλίας του Μακάριου, που είπε:

«Χαίρομαι ιδιαίτερα που βρίσκομαι στην Άσσια, που είναι παγκύπρια διάσημη γιατί παράγει τα Ασσιώτικα αγγούρια της, για τα γαϊδούρια της και...(δείχνοντας με το χέρι του προς εμένα) τους υπουργούς της».

Μετά την εισβολή και την κατοχή του χωριού μας, συνέχισα τις στενές σχέσεις μου με τα οργανωμένα σύνολα, κατά κύριο λόγο μέσω του μακαρισμένου Μιχαλάκη Πηλείδη, που παντρεύτηκε κόρη του πιο αγαπημένου πρώτου ξαδέλφου μου και βαφτιστική μου.

Όπως και όταν μπορούσα βοήθησα, όσο μπορούσα, την ποδοσφαιρική ομάδα «Εθνικός» Άσσιας και τον Πολιτιστικό Σύνδεσμο η «Άσσια». Βοήθησα επίσης στην έκδοση ειδικού τόμου για την Άσσια.

Αλήθεια, εγώ αισθάνομαι ότι κατάγομαι από την Άσσια και είμαι Ασσιώτης. Οι αναμνήσεις μου από την Άσσια, είναι οι πιο ζωντανές, οι πιο θερμές, οι πιο ανθρώπινες και οι πιο πολύτιμες που έχω. Αισθάνομαι σαν χαίνουσα πληγή στο κορμί μου, το γεγονός ότι οι Τούρκοι κατέχουν το χωριό μου και ότι ογδόντα τρεις χωριανοί, ανάμεσα τους πολλοί συγγενείς μου, είναι ακόμα αγνοούμενοι.

Η Άσσια μέσα στην Ελληνική περιοχή

Θέλω, τώρα, να αποκαλύψω για πρώτη φορά, κάτι σχετικό με τον χάρτη που παράδωσα στη Βιέννη, το 1977, όταν ήμουν Συνομιλητής σχετικά με τα σύνορα της Διζωνικής Ομοσπονδίας που είχαμε προτείνει και που αφορά την Άσσια.

Το Εθνικό Συμβούλιο, είχε αποφασίσει ότι για να μην διαρρεύσει ο χάρτης που θα δίναμε στη Βιέννη, τον τελικό χάρτη θα τον κατάρτιζε ο Μακάριος και εγώ, μόνο. Κανένας άλλος, δεν ήξερε την τελική γραμμή διαχωρισμού.

Στο δικό μου χάρτη (όποιος θέλει μπορεί να το διαπιστώσει από το αντίτυπο του χάρτη που παράδωσα και, που έκτοτε, δημοσιεύτηκε), είχα σημειώσει μια μικρή καμπύλη στη γραμμή διαχωρισμού που άφηνε την Άσσια, μέσα στη περιοχή που θα ήταν κάτω από τη διοίκηση της Ελληνοκυπριακής πλευράς.

Πρόσεξε την καμπύλη ο Μακάριος, που δεν υπήρχε στο αντίγραφο που κρατούσε ο ίδιος, και με ρώτησε (είμαστε μόνο οι δυο μας στο γραφείο του στην Αρχιεπισκοπή) «γιατί υπάρχει αυτή η διαφορά;»

Του είπα: «Διότι είναι το χωριό μου».

Με κοίταξε για μισό λεπτό, με εκείνα τα βαθυστόχαστα και διαπεραστικά μάτια του και είπε απλά: «Εντάξει». Και με τη πέννα του, σημείωσε και στο δικό του αντίγραφο την καμπύλη.

Ναι. Η Άσσια είναι το χωριό μου.

Τάσσος Παπαδόπουλος

Πηγή: Άσσια μας θα επιστέψουμε, Κώστας Χρ. Τζωρτζής, Λευκωσία 1995

Το πιο πάνω κείμενο αναδημοσιεύτηκε στο νέο βιβλίο του Κώστα Χρ. Τζιωρτζή που φέρει τον τίτλο ΑΣΣΙΑ περιμένοντας την Ανάσταση, Λευκωσία, 2009.